Nabavka i kreiranje softvera
Softver predstavlja osnovni gradivni element savremenog digitalnog sveta, odražavajući spoj tehnologije i kreativnosti u svakodnevnom životu.
Softver, u širem smislu, predstavlja skup instrukcija ili kodova koji posreduju između korisnika i hardverskih komponenti uređaja, omogućavajući im upotrebu.
Šta tačno podrazumevamo pod računarskim softverom?
Ukratko, to je nevidljiva komponenta računarskog sistema koja omogućava interakciju sa fizičkim komponentama računara. Softver čini mogućom komunikaciju sa pametnim telefonima, tabletima, igračkim konzolama, plejerima i sličnim uređajima.
Važno je istaći jasnu razliku između hardvera i softvera. Za razliku od opipljivih komponenti hardvera, softver je nematerijalni resurs. Dok hardver obuhvata miševe, tastature, USB portove, procesore, memorije, štampače i slično, softver je nešto što ne možete fizički držati u rukama. Telefoni, iPad uređaji, Kindles i Fire TV stickovi su primeri hardvera. Hardver i softver zajedno funkcionišu kako bi sistem bio operativan.
Različite vrste softvera
Svakodnevno korišćenje softvera se ostvaruje na dva osnovna načina: putem sistemskog softvera i putem aplikacija.
Operativni sistem Windows predstavlja primer sistemskog softvera koji dolazi već instaliran na Windows računarima. On omogućava interakciju sa fizičkim računarskim sistemom. Bez ovog softvera, ne biste mogli da pokrenete računar, pristupite Windows-u i otvorite Desktop. Svi pametni uređaji takođe imaju svoj sistemski softver, uključujući iPhone i Android uređaje. Ova vrsta softvera pokreće uređaj i omogućava njegovo korišćenje.
Aplikativni softver je druga kategorija i više se odnosi na korisnika nego na sam sistem. To su programi koje koristite za rad, pristup medijima ili igranje igara. Proizvođači računara često instaliraju ove aplikacije na vrh operativnog sistema, a one mogu uključivati muzičke plejere, kancelarijske alate i aplikacije za uređivanje fotografija. Korisnici takođe mogu instalirati i kompatibilan softver trećih strana. Primeri aplikativnog softvera obuhvataju programe kao što su Microsoft Word, Adobe Reader, Google Chrome, Netflix i Spotify. Takođe postoje i antivirusni programi, bar za računarske sisteme. Konačno, aplikacije su takođe vrsta softvera.
Ko stvara softver?
Definicija softvera kaže da neko mora sedeti za računarom i napisati računarski kod. To je tačno. Postoje nezavisni programeri, timovi inženjera i velike korporacije koje ih razvijaju i žele privući vašu pažnju. Adobe je autor Adobe Reader-a i Adobe Photoshop-a; Microsoft kreira Microsoft Office Suite; McAfee proizvodi antivirusni softver; Mozilla razvija Firefox; Apple je tvorac iOS-a. Takođe, postoje i treće strane koje prave aplikacije za Windows, iOS, Android i mnoge druge platforme. Trenutno, milioni ljudi širom sveta rade na kreiranju softvera.
Kako doći do softvera?
Operativni sistemi dolaze sa unapred instaliranim softverom. Na primer, u Windows 10, imate web pregledač Edge i aplikacije poput WordPada i Fresh Painta. Na iOS-u, postoje aplikacije poput Photos, Weather, Calendar i Clock. Ukoliko vaš uređaj nema sve potrebne aplikacije, možete ih instalirati.
Jedan od najčešćih načina nabavke softvera danas je preuzimanje iz određenih digitalnih prodavnica. Na primer, korisnici iPhonea su preuzeli aplikacije više od 200 milijardi puta. Ako nije bilo jasno, aplikacije su takođe oblik softvera (ponekad se nazivaju i “apps”).
Drugi način dodavanja softvera na vaš računar je putem fizičkih medija poput DVD-ova ili, u prošlosti, disketa.
